Amasya Yöresinde Balikçilik Terimleri
 

Sizlerle 1998 yılında tayin olduğum Amasyadaki balıkçılık terimlerini paylaşmak istiyorum.Amasyanın içinden Yeşilırmak geçiyor ve bu suda yayından sazana bıyıklıdan tatlı su kefaline envayi çeşit balık yaşıyor.
Burada yayın balığına ILGANUS diyorlar...Tokatta da YILANUS.Yayın balığının latince adının Sıluris GLANİS olduğunu düşününce bu adın rumlardan kalma olduğunu anlayabiliriz.Çünkü Türkçemizde yabancı kelimelerin başına sesli harf koyma alışkanlığımız vardır;STOP-İSTOP gibi.Ilganusun da GLANİSten bozma olduğunu düşünebiliriz...
Yayının haricindeki tüm balıklar PULLU olarak adlandırılır.Tatlı su kefali ,bıyıklı,inci balığı,sarı balık, bunların hepsi PULLUdur.
Sazanın gölde yaşayanı sazan,ırmakta yaşayanı MİNEKtir ki bu tercih edilir.
Bir kilodan ufak yayın balığının adı ŞEBEKtir.
Şimdi de diğer terimlere bakalım;
BIYIKLI PULLU=Bıyıklı balık
BIYIKSIZ PULLU-TAL= Tatlı su kefali,sarı balık
ÖKSÜRÜÇ=Bıyıklı balığın benekli ve kızıl yüzgeçli bir türü
GAMAZ=Şamandıralı yayın takımı
GERME=Tatlı su paraketası
MERCAN=İnci balığı
KIZILKANAT=Tatlı su levreği
TAHTA BALIĞI=Bir cins çapak balığı
YİĞİT=Balık azmanı,iri balık
KIRILMA=Misinanın kopması
SU İTİ=Su samuru (Koruma altında olmasına rağmen burada hala vuruyorlar)
BALIKYÜRÜMESİ=Balık akını
LIĞ=Dibi çamurlu su
YUKA=Sığ su
BOŞ İP=Misina ve iğneden oluşan kurşunsuz takım

Sevgili Seko,bizi aydınlattığın için teşekkürler

:deli: Adamım sağol şimdi biz bu terimleri amasyada mı kullanacağız Erzurumda bunlar geçerli değil değilmi şu yiğit tam bana göre hee :deli: :deli: :dans:

Amasyaya geldiğinizde yabancılık çekmeyin babalar...Birisi size 'Gamazla 3 şebek,2 ılganus aldım.Bir tanede öksürüç düşürdüm' derse hemen anlayın ki,bu adam bir kilodan ufak üç yayın,orta boy iki yayını şamandıralı takımla almış,bir de bıyıklı balık düşürmüş... ;)

Serkan Haklı...
 

Arkadaşlar Serkan haklı. Amasya'ya geldiğinizde yabancılık çekmeyin. Biz bunları öğrenene kadar bayağı zaman geçmişti. Adamlar anlatıyorlar şu gölden sazan aldık, ırmaktan minek tuttuk diye... Oysa ki ikiside aynı balıkmış...

Amasya da balıkçı değilde başka terimlerde varmı farklı kullanılan eminim ilginç çok şey vardır

Diğerleri
 

Olmaz mı Can? Bak bunlar da var.
heri (her cümlenin sonunda kullanılıyor)
çağa - çocuk
göbel - küçük çocuk
bıldır - geçen yıl
bürgün - ertesi gün
haranı - büyük kazan
badal,bedel -merdiven
elleham - herhalde
kadınge - yenge
heğ,hağ - küfe
cıncık - yepyeni, tertemiz, pırıl pırıl

Allah Allah ben amasyayı Türkiye sınırları içinde zannediyordum meğer yabancı ülkeymiş haberimiz yok oraya gelmek için pasaport ve vize gerekiyormu?

Türkiye sınırları içinde bulunan tüm bölgelerimizin, kendine has yüzlerce terimleri vardır.Hepsi de sınırlarımız içinde bulunduğundan pasaport ve vize gerekmiyor. :D

İnanılmaz adamsın ve o kadar espirilisin ki espiri anlayışına hayranım ben vize gerekiyor sanıyordum öğrettin için sağol hocam :D

arkadaşımın tavsiyesi üzerine girdiğim bu sitede bu konuyu okurken biraz sinirlendim(amasyalı olarak).olay serkanın verdiği bilgilerden biraz uzaklaşmış ve
dalgaya doğru gitmiş.levrek(isminizi bilmediğimden)arkadaşım olaya doğru açı vermiş.hala açıyı anlamayan varsa memeleketini söylesin bende onların neler kullandığını yazayım.ama böyle tartışmalara gerek yok.

tabiki vize gerekmiyor sadece amasyaya gelince beni ara seni karşılayım.vizeni hallederiz

kardeşim sen nerelisin sanki seni olaya uzak gördüm

Buralarda bir rüzgar esmiş anlaşılan... :) :) :)
Kardeşim aramıza tekrar hoşgeldin... ;) ;) ;)

Tartışmaya taraf olmamakla birlikte şunu da söylemek isterim. Her yörenin kendine has bir kültürü var. Bu bir zenginlik olup zaaf değildir. Bu Amasya olur, Mersin olur, Kars olur, Trabzon olur farketmez. Bana göre Türkçe'nin en iyi konuşulduğu bir şehir yoktur. Bazen Azeri televizyonlarını izlerim. Birkaç kelime dışında pek anlamam. Kısacası Zengin dilimiz ve kültürümüz bizim için övünme vasıtası olmalıdır diye düşünüyorum...
Bunun akabinde her nesne veya duruma farklı bir söyleyiş geliştirmiş olmak da o yörelerin ihtiyacıdır.
Saygılarımla...

Ali bu söylediklerinde tamamen haklısın bunun aksini idda eden yok bir bak yukarı başlıklara adamlar ciddi ciddi vize olmadığını yazıyorlar lastiğin ucundada birileri var çekip çekip uzatıyorlar lastik kopmasın dikkat edin geri dönüşü can yakarben Adana da 13 yıl kaldım şimdi orada ki konuşma farklarını yazarsan birileride buna espiri yaparsa sen bunu nasıl algılarsın Muhattaplar olgun karşılıyor ve onlarda biraz espirili bakıyor birileride bunu alabildiği kadar ciddiye alıyor;;;; vallahide billahide tillahide gülüyorum ya ben ne cesaretli adammışımda kendi topraklarımızın ve illerimizin kültürleri ile dalga geçiyormuşum vayyy vay gülüyorum bunlara başka ne diye bilirim Amasya elden gidiyor Ali baksana Can Amasyanın kültürüyle dalga geçiyor Belki beni asarlar ne dersin hapiste yatarmıyım acaba bilemem bildiğim tek şey Amasya nın kültürü ve dili Can tarafından tehlikede;;;Ey Allahım

İnsanlar birbirini tanımadan alınganlık yapmamalı.Rüzgar2 seni tanısaydı alınmazdı bence ama aceleci davrandı.

Serkan ben rüzgar2 veya başka kimseyi yargılamıyorum yada eleştirmiyorum adamım üzülüyorum ya üzülüyorum yemin ederim üzülüyorum baksana bir neyi tartışıyoruz bu neden oluyor niçin oluyor bilemem ama gerçekten üzülüyorum

Sevgili Can,
Serkan doğru söylüyor. Tamamen karşılıklı yanlış anlamanınn sonucu bir tartışma doğmuş yukarıda. Ben tabii ki "Can yanlış yaptı !" demiyorum. Bunu aklımdan da geçirmem. Sadece kültür değerlerimizin içinde yöresel bir dilin olduğunun altını çizmek için yazdım o mesajı. Bunu sadece ben biliyor da değilim. Eminim bu sitede bu konuyu en az bilen insan da benim. Fakat değerli rüzgar2 kullanıcı adlı arkadaşımız bu konuda biraz daha fazla hassasiyet göstermiş olabilir. Bu durumda sizin çok rahatsız olmak yerine naçizane fikrim, arkadaşımıza yanlış anlaşılmışlığınızı ifade etmek olmalıdır.
Saygılarımla...

ya arkadaşlar boşverin bende belki biraz asabi davrandım ama gerek yok böyle tartışmalara sadece bana biraz dalga geçiliyormuş gibi geldi okadar.çünkü heryerde vardır böyle ilginç kelimeler.arkadaşımın biri sadece "Amasya'ya geldiğinizde yabancılık çekmeyin. Biz bunları öğrenene kadar bayağı zaman geçmişti. Adamlar anlatıyorlar şu gölden sazan aldık, ırmaktan minek tuttuk diye... Oysa ki ikiside aynı balıkmış..."demesinede bozuldum.kendi yaşadığı yer amasyayla komşu.hiç bir ayrıcalığı yok konuşma açısından.bende çok yer gezdim ama hiç zorlanmadım şiveye vs.vs.vs.vs.
neyse uzamasın bu konu kötü hal almasın.çünkü gerçekten güzel bir forum sayfası.yok dersenizki kardeş sen asabisin sen foruma gelmesen daha iyi olurdu kabul eder ayrılırm.ayrıca sekoyla biz okonuyu daha önce paylaştık çok hoşuma gitti.şu an düşünüyorumda misinanın kırılması ne kadar ilginçmiş.ama yine de kırılmaya devam edecek benim sözlüğümde

Aramızda her zaman herkese yer var ;)

Aramızdan ayrılman söz konusu olamaz Rüzgar2... :)

Sağolun Arkadaşlar Sevindim.ozaman Devam

Ne o ruzgar2 arkadaşım bir yere,mi gidiyordun sitemizde ufak tartışmalar olacaktır tabiki(hakarete varmadan)bunun için hemen ayrılma olursa yandık o zaman sitede adam kalmaz medeni bir şekilde herkes fikrini söylesin ve medeni bir şekilde şayet arkadaşlarımızın söyledikleri hoşumuza gitmezse eleştirimizi yapabilelim darılma olmasın.