GPS nedir ?

[levrek]

GPS Nedir?
Global Positioning System olarak açılımı olan uydu bazlı radyo navigasyon
sistemine verilen addır. Amerikan Savunma Bakalığı’nın denetiminde ve
idamesinde olan sistem 24 adet uydu takımından oluşur. Uyduların yörünge
hareketi 12 saat sürer. Ufuk çizgisi üzerinde erişilebilen maksimum uydu sayısı
günün saati ve konuma bağlı olarak 8-12 arasında değişir. 3 boyutlu pozisyon
elde edebilmek için en az 4 adet uydudan yayınlanan sinyalin işlenmesi gerekir.
Normal şartlarda yani çevrede GPS sinyallerini engelleyecek fiziksel engel yok ise
en az 6-8 arası sayıda uydu ile iletişim kurulur.

GPS kullanımı için herhangi bir abonelik ücreti ödemek gerekir mi?
GPS bir radyo navigasyon sistemidir ve sürekli yayın yapar. GPS alıcısı olan
herhangi bir kullanıcı, yayınlanan sinyalleri kullanarak herhangi bir ücret
ödemeksizin sistemden faydalanabilir. GPS alıcısı pasif yapıda olduğundan yani
havada bulunan sinyali işlediğinden (FM radyosu gibi) uydulara veya başka her
hangi bir yere sinyal göndermez.

GPS alıcısından alınabilecek pozisyon hassasiyeti ne kadardır?
GPS sistemi milimetreden metre hassasiyete bir çok seviyede sonuç üretebilecek
kapasitede bir sistemdir. El tipi alıcılar ile ilave bir düzeltme olmaksızın elde
edilebilecek sonuç şu an ±15 metredir fakat 1 mayıs 2000 tarihinde kaldırılmış
olan ve Selective Availability olarak adlandırılan kasti yanıltma sinyalleri ±100
metreye varan sapmalar ile sonuç elde edilmekte idi. Daha iyi sonuç için ilave
düzeltme yayınlarından faydalanmak gerekir. Bu düzeltme yayınları yersel veya
uydu bazlı yapıda olabilmektedir. Yersel yayınlar yoğun olarak Amerika ve kısmi
olarak Avrupa kıyılarında yapılmaktadır fakat be düzeltme sinyallerini alabilmek
ilave donanımlar ile mümkün olabilmektedir. Uydu bazlı olarak yapılan yayınlar
yeni nesil GPS alıcıları ile direk alınabilmekte ve böylelikle ±3 metreye varan
hassasiyette pozisyon elde edilebilmektedir.
Uydu bazlı yayınların genel ismi SBAS (Satellite Based Augmenting System) dir.
SBAS’a örnek olarak Amerika için WAAS, Avrupa için EGNOS ve Japonya için
MSAS verilebilir. Bu uydular sabit yörüngeli uydulardır ve yine yayın erişimi için
ilave bir ücret talep edilmemektedir. Aşağıdaki şekilde WAAS ve EGNOS
uydularının dağılımı ve kapsama alanları görülmektedir.

GPS alıcısını, Fish Finder, Auto Pilot gibi sistemlere nasıl bağlayabilirim?
GPS alıcısı ürettiği konum, hız, doğrultu gibi bilgileri hem kendi ekranında kullanır
hem de seri (RS232 veya RS422) port vasıtası ile harici sensörlerin kullanımına
açar. Üretilen bilgi NMEA 0183 olarak anılan formattadır ve ihtiyaca göre
kullanılabilen farklı yapıda cümleciklerden oluşur. Örneğin GGA cümleciğinin
açıklaması şu şekildedir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
GPGGA,hhmmss.ss,1111.11,a,yyyyy.yy,a,x,xx,x.x,x.x, M,x.x,
1: Zaman bilgisi (Greenwich zamanı)
2: Enlem
3: Enlem yarı küre bilgisi (N kuzey, S güney)
4: Boylam
5: Boylamın greenwich yönü (W batı, E doğu)
6: Çözüm durumu (0 çözüm yok, 1 mutlak pozisyon, 2 diferansiyel pozisyon)
7: Kullanılan uydu sayısı
8: HDOP (Yatay uydu geometrisi katsayısı)
9: Yükseklik
10: Yükseklik birimi (m, metre)
11: Jeoid yüksekliği
Yukarıda açıklanan mesaj cümleciği pozisyon ağırlıklıdır. İstenilen bilgi seyrüsefer
için olduğunda (doğrultu, mesafe ve zaman bilgileri) GPRMB ve GPSRMC
mesajları kullanılabilir.

(alıntıdır)