Alabalık Yetiştiricileri için Hibe Destekler

[MAVİ FENER]

Alabalık Yetiştiricileri için Hibe Destekler

Alabalık yetiştiriciliği ile ilgilenen değerli meslektaşlarımız,

Son günlerde sizlerden çok sayıda telefon ve mail alıyor, sizleri Hibe Destek Projeleri (TÜBİTAK ve Tarım Bakanlığı tarafından verilen hibe destekler) ile ilgili bilgilendirmeye çalışıyoruz. Bu çabalarımızla ilgili yazılı bilgiler ve proje konularına örnekler vermeyi uygun bulduk. İnanıyoruz ki pek çok üretici meslektaşımızın ilgisini çekecek, bu fırsatları değerlendirmeye çalışacaktır.

Bilgi vermeye çalıştığımız Hibe projeler sayesinde işletme giderlerinizi %40-75 arasında finanse edebilir, ekonomik sıkıntı dönemlerinde zaten yapmakta olduğunuz harcamaları geri alma şansına sahip olabilirsiniz. Aşağıdaki bölümlerde alabalık yetiştiriciliğinde çokça karşılaştığımız üretime ve ticari faaliyetlere yönelik proje konuları hakkında bilgiler vererek işletmeniz için finansal sorunlarınıza nasıl çözümler bulabileceğinizi anlatmaya çalışacağız.

Sorun:

Bilindiği gibi alabalık gerek stres koşullarına dayanıklı, gerekse de düşük yem değerlendirme oranı sayesinde pek çok üreticinin dikkatini çeken bir tatlı su balığı türüdür. Büyütme dönemlerinde su sıcaklığının genellikle 12-14 °C, stoklama yoğunluğunun da metreküpte 20 kg. olması istenmektedir. Bu su sıcaklıklarında ve dengeli besleme faaliyetleri sayesinde alabalık işletmeleri yaklaşık 8-9 ayda balıklarını porsiyon diye tabir ettiğimiz 220-250 g. ortalama canlı ağırlığa getirip pazar aşamasına ulaştırmaktadırlar. Türkiye’deki alabalık işletmelerinin büyük bir bölümü, rakım olarak deniz seviyesinden oldukça yüksekte konumlanmış, soğuk sulara sahip işletmelerdir. Bu işletmelerin bir kısmında su sıcaklığının 7-10 °C’ler arasında değiştiği bilinmektedir. Bu işletmeler balıklarını, diğer işletmelere oranla, 45-60 gün sonra pazar aşamasına getirebilmektedirler. Buna bağlı olarak bu tip işletmelerin tükettiği yem miktarı, iş gücü ve bunların sonucunda da işletme maliyetleri diğer işletmelere göre yüksek olmaktadır.

Çözüm:

Soğuk suya sahip işletmelerin çözünmüş oksijen değerleri incelendiğinde oksijen açısından çok zengin oldukları görülmektedir. Bilimsel olarak da kanıtlandığı üzere su sıcaklığı ile çözünmüş oksijen birbiri ile ters orantılıdır; yani su sıcaklığının yükselmesi çözünmüş oksijen değerini azaltan bir faktördür. Düşük su sıcaklığına sahip işletmeler stoklama yoğunluklarını daha yüksek miktarlara çekerek zaman ve iş gücü kayıplarını ürettikleri balık miktarı ile dengeye getirebilirler. Düşük sıcaklıkta ideal stoklama oranının belirlenmesine yönelik planlanacak bir çalışma Türkiye’de henüz yapılmamış bir çalışmadır. Bu nedenle yavru balık, yem, çalışan su ürünleri mühendisi/teknikeri, işçi giderleri, su sıcaklığını ve çözünmüş oksijen değerini ölçmeye yarayan multiparametre cihazlarının alımı, varsa danışman için ödenecek ücretlerin %75’i hibe olarak geri alınabilir. Örneğin 50 ton/yıl kapasiteli bir işletmeye yılda 220.000 adet yavru satın alınmaktadır (yaklaşık bedeli 45.000 TL). 8-10 ay süresince kullanılan yem yaklaşık 55 tondur (Yaklaşık bedeli 140.000 TL). En az 1 adet su ürünleri mühendisi (yaklaşık bedeli 10.000 TL), 3 adet de işçi (yaklaşık bedeli 18.000 TL) çalıştırılmaktadır. Yılda 50 ton balık üretimi işletmeye 213.000 TL’ye mal olmaktadır (Diğer giderler-elektrik, su, vergiler, akaryakıt hariç). Örnek işletmemiz, bu projelere başvuru yaparak bu harcamasının 160.000 TL’sini hibe olarak geri alabilecektir. Hesap ortada…

Benzer çalışma, baraj gölü gibi alanlarda ve ağ kafeslerde alabalık üreten dostlarımız için de planlanabilir. Kapasitesi ve yıllık harcama tutarları yukarıda verdiğimiz örnekten daha yüksek (400.000 TL’nin üzerinde) olan işletmeler için “Endüstriyel Ar-Ge” adını verdiğimiz proje tipleri daha uygundur.

Alabalık üretiminde hem beton havuzlarda hem de ağ kafeslerde üretim yapan işletmeler de bulunmaktadır. Bu işletmeler için de aşağıdaki gibi bir çalışma planlayabiliriz;

Sorun:

Alabalık, özellikle Türkiye’nin iç kesimlerinde severek tüketilen bir balıktır. Beton havuzlarda yapılan yetiştiricilik uygulamalarında balıklara ticari yemden başka bir yem verilmemekte, dolayısı ile balıkların verilen yemin dışında bir besin faktörü ile beslenmesi mümkün olmamaktadır. Oysa ağ kafeslerde verilen yemin dışında göletin içerisinde canlı yem materyali de bulunmakta, balıklar ticari yemin yanı sıra bu doğal canlılarla da beslenebilmektedir. Üreticiler ağ kafeslerde beslenen balıkların daha az yem tükettiğini iddia etmekte, tüketiciler ise alabalık satın alırken yetiştirildiği ortamı da merak etmekte, bazıları havuz balığının bazıları da kafes balığının daha lezzetli olduğunu iddia etmektedir.

Çözüm:

Hem ağ kafeslerde hem de beton havuzlarda üretim yapan işletmeler, yetiştiricilik yaptıkları ortama göre balıkların büyüme gelişme verilerini takip etmek ve bu ortamlarda yetiştirilen balıkların et kalitesi ile ilgili bilgilere sahip olabilmek, bu bilgileri kıyaslayabilmek için bu projelerden yararlanabilirler. Çalışma süresince belli deneme grupları için satın alınacak yavru balık, harcanacak yem, personele ödenecek ücret, yaptırılacak analiz bedelleri ve varsa danışmana yapılacak ödeme %75 oranında destek alacaktır. Bunun dışında çalışma için ağ kafes, tekne vb. yardımcı ekipman alınması hedefleniyorsa bunlar için verilecek destek %40 olacaktır.

Yukarıda örneğini sunduğumuz çalışma bir beton havuz üreticisi ile bir ağ kafes üreticisi iki alabalık şirketi tarafından ortaklaşa olarak sunulabilir ve desteklerden yararlanılabilir.

Portföyümüzdeki diğer çalışma konuları, proje başvuruları ve teknik destek için Dr. Özgür ALTAN (GSM: 0.533. 364 73 63, e-posta: ozgur.altan@ege.edu.tr) den bilgi alabilirsiniz. İşlerinizde başarılar dileriz.