Balık Avı Üzerine

[uzman]

ALINTI

Nasıl Balık Avlanır?
Amatör balıkçılığın dört temel yöntemi; yemli veya yemsiz el oltacılığı, kamışla yapay veya canlı sinek oltacılığı, kamışla kıyıdan veya sandaldan oltayı atıp makineye sarmak suretiyle yapılan oltacılık, canlı ve ya yapay yemle tekneden motor çalıştırarak hareket halinde sırtı veya kaşık çekmektir. Bu yöntemlerin tümü hem tatlısuda hem denizde kullanılır.

Yemli oltacılık kuşkusuz en eski ve dünyada en yaygın olan yöntemdir. Bu tür balık avında kullanılan en yaygın yemler solucanlar, küçük balıklar (akyemler), midye, karides, suline, sübye, kalamar, yengeç ve ekmek içidir. Av sırasında iğneye yem geçirildikten sonra olta denize koyverilir. Balık yeme atladığında oltayı kullanan kişi kısa ve seri bir hareketle (tasmayla) oltayı çekip iğnenin balığın ağzına girmesini sağlar.

Dipte veya istenilen derinlikte avlanabilmek için oltanın ucundaki iskandilin (kurşunun) ağırlığından yararlanılır. Balıkları av yapılan mahalle çekmek için çeşitli balık ve midye parçaları, ıslatılmış ekmek, balık unu veya iğneye takılan yemin küçük parçacıkları suya atılır ve buna da yemleme (mazmoz) denir.

Kuzey Amerika ve Avrupa'da çok yaygın olan ve yapay sinekle yapılan balık avı bu yöntemi kullananlar tarafından oltacılığın en yüce biçimi olarak kabul edilir ve bu yöntemi kullanan balıkçılar, kendilerini olta balıkçılığının gerçek ustaları sayarlar. Sinek balıkçılığında başta canlı sinekler kullanılıyordu. Burada maharet oltanın ucundaki sineği bir balığın (genellikle alabalık) yakınına fırlatmak suretiyle mümkün olduğu kadar hafif kondurmak ve balığın yeme atlamasını sağlamaktı. Zamanla canlı sineklerin yerini yapay sinekler almış, bunların su üstünde yüzenleri ve dibe batanları özel olarak imal edilmeye başlanmıştır. Dünyada balık avı için yapay sinek imalatı çok yaygın olup çeşitli şekil ve renklerdeki yapay su sinekleri amatör balıkçılar tarafından çok rağbet görmektedir.

Hareket halindeki bir tekneden yapılan balık avında genellikle canlı, cansız ve yapay yemler su içinde çekilerek kullanılır. Bu yöntem başlangıçta kürekli teknelerde uygulanıyordu. Daha sonraları küreğin yerini motor aldı ve açık denizlerde veya büyük göllerde bu yöntemle av yapılmaya başlandı. Bu avlanma şekli bugün okyanuslarda büyük balık avında kullanılan başlıca yöntemdir. Avantajı, 6 mile kadar çıkabilen bir süratle büyük balıkların bulunduğu bölgenin kısa bir süre içinde taranması ve balıkların yerlerinin tespit edilmesidir.

20. yüzyılın ikinci yarısında sonar aletinin devreye girişi tekneden yapılan balık avına büyük ölçüde yardımcı olmuştur. Bu tür av tekniğinde kullanılan kamışlar, 1. 5-2. 1 metre uzunlukta olup makineleri çıkrıklıdır. Takımda beden olarak dakron veya çelik tel, yapay yemlerin istenilen derinliğe indirilmesi için çeşitli ağırlıklarda iskandil veya kıstırmalar kullanılır.

Denizlerde balık avcılığı 20. Yüzyılın ikinci yarısında giderek daha yaygın bir hale gelmiştir. Bu tür av sahilden, kayalıklardan, rıhtımlardan veya tekneden yapılır.

Hangi Balıklar, Hangi Takım, Hangi Yemle?
Yapı itibariyle avcı olan insanoğlu, varolduğundan bu yana balık için birçok av tekniği bulmuş ve bunları devamlı geliştirmiştir. Önceleri elleriyle yakaladığı balıkları daha sonra mızrakla, kapanla, kemikten yaptığı iğnelerle, lifleri büküp hazırladığı oltalarla avlamıştır. Gün gelmiş atın kuyruk kıllarını bükerek, gün gelmiş ipekten oltalar yapmıştır. Göllerde, nehirlerde avlanmak için her biri bir sanat şaheseri denilebilecek güzellikte yapay sinekler hazırlanmış, kamış ve çıkrıklı makineyi de av aracı olarak kullanmaya başlamıştır. Günümüzde teknolojiyle birlikte takımlar gelişmiş, malzemeler çeşitlenmiş, kullanılan modern araçlar balık avına yeni boyutlar kazandırarak yepyeni bir endüstrinin temel taşlarını oluşturmuşlardır.

Amatör balıkçılığı, olta takımlarını kullanım şekline göre kıyıdan ve tekneden olmak üzere ikiye ayırıyoruz. Balık türlerine göre kullanılan bu takımları ve yemlerini şöyle sıralayabiliriz: Şemamızda belirtilen av takımları çok çeşitli olmasına rağmen, bunların arasında "klasik oltalar" diye adlandırabileceklerimiz:
a- Çift köstekli takımlar
b- Uzun köstekli dip sürütmesi takımları
c- Uzun oltalar
d- Zokalı takımlar
e- Sırtılar'dır

[uzman]

ALINTI

Nerde Balık Tutulur?
Balık avcılığında en önemli konu av mahallinin belirlenmesidir. Çünkü olta takımı çok iyi yapılmış ve çok uygun yemlere sahip olsanız da bölgenizde balık yoksa avın boş geçeceği açıktır. Bu nedenle bir olta avcısının ilk öğrenmesi gereken konu balığın bulanabileceği yeri saptaması veya tecrübe ile öğrenmesidir.

Her balık türünün kendine göre davranışları olmakla birlikte bazı genel kaideler tüm balıklar için geçerlidir. Öncelikle balıklar kendilerinin pek çok düşmanı olduğu için emniyetli bulduğu bölgede yaşama eğilimindedirler. Balıkların bulanacağı yeri tayin eden ikinci konu ise balıklara yem olabilecek imkanların çok olduğu yerlerde balıkların gezmeyi tercih ettikleri alanlardır. Kısa ve öz olarak balıklar emniyetli yem imkanı bol veya iyi olan yerlerde bulunurlar. Avcılık mahallinin de bu görüşe göre aranmasında yarar vardır.

Tatlı su balıkları açısından şu kısa özellemeleri yapabiliriz. Balık avlanacak yerin saptanması için öncelikle avlanacak balığın iy tanınması ve yemlenmeleri konusunda iyi bilgi sahibi olmak gerekir. Şöyle ki bu balık türü hangi yemleri sever. Durgun sulardan mı hoşlanır yoksa akıntılı suları mı sever? Yem alma alışkanlıkları sabah mı gecemi yoksa akşamüstü müdür? Derin yada sığ yerlerden mi hoşlanırlar? Mevsimlere göre alışkanlıklarında farklılık olur mu? Göç ederler mi? Genel olarak nehirlerde balıkların çoğu dip kısmı sert az su akıntılı yerleri tercih ederler. Bitki veya ağaç köklerine yakın yerler balıkların gizlenme yerleri olabilir. Alabalıklar çağlayanların alt kısmındaki kovuklarda akıntı ile gelecek yemleri almak için beklerler. Eğer bu yem sizin kelebeğiniz ise avınız rastgelecek demektir. Yine mesela turna balıkları ufak balığın bol bulunduğu mekanlarda kol gezerler. Saklandıkları yer ise bulabildikleri herhangi bir ot veya kamış gölgesidir. Levrek'e ise genelde gölet yerlerin dere girişlerinde sıkça rastlanır.

Aslında her mekan burda balık olmaz diye geçilmemeli muhakkak birkaç defa olsa bile denemelidir. Bakarsınız çok güzel neticeler ile sonuçlanabilir. Unutmayın! "büyük balık büyük suda ve derin yerde olur"
Yurdumuzda en fazla alabalığın Karadeniz bölgesinde bulunduğu söylense de , hiç tahmin etmeyeceğiniz dere ve göllerde de alabalığa rastlarsınız. Yurdumuzda Karadeniz bölgesinin her yerinde, İçanadolu nun su ısısı 15 derecenin altında bulunan dere ve göllerinde [Kayseri (Kapuzlu Şelaleri) , Niğde (Aladağlar), Antalya (Dimçay-Manavgat-Alara Çayları), Balıkesir (Kaz Dağları) ,Denizli, Kars, Erzurum, Tunceli (Munzur Çayı) ve hatta Ankara'ya 130 km. mesafede (Beypazarı-Karagöl)] alabalığa rastlarsınız.

Dere olarak Bolu, Kastamonu, Hopa, Alanya, Manavgat'ta ve göl olarakta Yedi göller , Abant , Gölcük (Bolu), Kırkpınar yaylası (Çankırı), Karagöl (Ankara-Beypazarı) ve Eğriova'da ( Ankara ) avlayabilirsiniz.

YEDİGÖLLER

Yedi göller Milli Parkı, Büyükgöl, Deringöl, Küçük göl, Seringöl, İncegöl, Sazlıgöl ve Nazlıgöl den oluşuyor bunlardan Büyükgöl ve Deringöl'de balık avlanıyor diğerlerinde balık avı yasak.

Niçin Yedigöller:

Yurdumuzda, av yasaklarına uyulan, görevlilerin sürekli denetim altında tuttuğu tek yer. Kamp yapmak için en ideal olanı. Bazı olanaklardan da wc, büfe vs. faydalanma imkanı mevcut (büfeye fazla güvenmeyin bazı seneler kapalı oluyor), piknik için masalar, çadır yerleri, ocaklar mevcut ancak içecek ve yiyeceklerinizi yanınızda getirmeniz şart (içme suyu var) bu arada park içinde bulunan alabalık üretim tesisinden balık satın alıp, tereyağda kızartıp kendinize ziyafet çekersiniz. Ya da bunları Fly'la nasıl zor yakaladım deyip fotoğraf da çektirebilirsiniz.

Ailece gidip ( Ufak çocuğunuz varsa 15-20 Haziran dan önce gitmeyin sabaha doğru hava soğur) çadır kurup çok güzel bir hafta sonu geçirebilirsiniz.

Orman Bakanlığının, yaklaşık 30 kadar olan dubleks evlerinde de kalabilirsiniz ancak evlerde kalmak için önceden rezervasyon yaptırmanız gerekiyor. Rezervasyonlar Ankara Orman Bölge Md. yapılıyor.

Çadırda kalmak isterseniz yanınızda uyku tulumu, fener, mangal kömürü, balta (Çevrede piknikçiler için bol miktarda kırılmış ağaç mevcuttur. Bunları biraz daha ufaltıp gece yakacağınız büyük ateşe atabilirsiniz) bulundurun.

Yedigöller de yanınızda mutlaka yağmurluk, spor ayakkabısı, fotoğraf makinası ve yedek giysi bulundurun, her an güzel bir yağmurla ıslanabilirsiniz.

Eğer balık tutmak istemezseniz, özellikle Ekim, Kasım aylarında ağaçların renk çeşitliliği anlatılacak gibi değil. Şarıldayan dereler, ayaklarınızın altında çıtırdayan sarı yapraklar, kalabalıktan uzak ta her şeyi unutup mükemmel bir hafta sonu geçireceğiniz olağan üstü bir yer.
Alabalıklar sıcaklığı 10 - 15 derece arası soğuk ve bol oksijenli sularda yaşayan, çok hareketli, yüzgeçleri dikensiz, pulları çok küçük, bedenleri yumuşak ve kaslı etçil hayvanlardır.

Yumurtadan yeni çıkmış yavru balıklar, çoğunlukla sudaki sinek lavralarıyla beslenir, büyüdükçe küçük balıklar, tatlısu karidesi, sinekler ve uçan böceklerle beslenir. 2-3 yaşlarında İlkbahar ve Sonbahar aylarında çiftleşir. Dişi alabalık yumurtalarını çakıl ve kum kaplı dipte, kuyruğuyla karıştırıp açtığı çukura yayar. Hemen yakınındaki erkekte 40-45 gün sonra açılacak olan yaklaşık 200 yumurtayı döller.

Tek bir dişi bir mevsimde 5000-6000 kadar yumurta yumurtlayabilir. Yumurtalardan çıkan alabalık yavrularının % 90'ı ilk üç ay içinde, daha büyük balıklara yem olurlar.

YURDUMUZDA BULUNAN TÜRLER

DERE & DAĞALASI (KIRMIZI BENEK)

Balıkçı tezğahlarında bulamayacağınız tek balık.Tam bir dere balığıdır hayatının çoğunu derelerde geçirir . Akıntısı dereden gelen göllerdede bulunur. Az yumurta verir ve çok yavaş büyür bu nedenle tabi ortam dışında üretmek çok zordur.

Solungaçlardan kuyruğu kadar gövdede kırmızı benekleri vardır. Çok güçlü balıktır akıntıya ters ve 1-2 metrelik sıçramalarla daha yüksek şelalelere bile çıkar. Oksijeni bol soğuk sularda yaşar.

GÖK KUŞAĞI (GÖL ALASI)

Yurdumuzda en tanınmış ve en çok avlanan türlerden biridir. Adı, bedenini yanlarından boylu boyunca uzanan kırmızı kuşaktan kaynaklanır. Su ısısı 15 derecenin altında bulunan tüm akarsu ve göllerinde bulunur. Üretimi kolay olduğu için dere ve göllere, Orman Genel Müdürlüğü, her yıl bol miktarda yeni yavru atar.

ABANT ALASI

Bolu bölgesine has sadece Abant gölünde bulunduğu söylenen bir türdür ancak yinede Abant'a yakın göllerdede örneğin 100 km uzağındaki Beypazarı Karagölde Abant alasına tıpa tıp benzeyen alabalık vardır. Vucudunu açık kahverengi üzerine siyah iri siyah benekler kaplamıştır.

SİYAH BENEK

Ülkemiz sularında çok raslanır. Üretiminin kolay olması nedeniyle havuzlarda bol miktarda üretilmektedir.Doğal olarak daha çok Doğu anadolu bölgesinde bulunmaktadır.Oksijeni bol soğuk sularda yaşar.

[uzman]

ALINTI

NGC Sports şirketi gerçek balık görüntüsünde balık yemi üreterek olta avcılığında yeni bir çığır açtı. Kick tail adlı balık yemleri gerçeğine öyle benziyor ki balıklara gerçek yemden daha cazip görünüyor.
Canlı yem ve Kick tail yemleri ile yapılan iki ayrı avlanma sonucunda, gerçek yemler ile 14 balık avlanırken, KickTail ile tam 41 tane balık yakalandı.

Uzay teknolojisinden ilham alarak tasarlanan KickTail balıkları, 5 parçalı bir kuyruktan ve kafa kısmından oluşuyor. Yemler olta balıkçıları için üç ayrı şekilde tasarlanmış:

1) Su yüzeyine yakın yüzen balıklar için
2) Derinlere dalabilen balıklar için
3) Dibte yaşamayı seven balıklar için

Uzunluğu 10 santimetreyi bulan sadece denizde değil ve tatlı sularda avlanan balıkçılar içinde oldukça kullanışlı.

KickTail'in suyun içinde gerçek balıktan ayırt edilmesi pek mümkün değil. Bu özelliği nedeniyle de, hem daha çok sayıda balık avlıyor, hem de canlı yemlere göre daha büyük balıkları oltaya çekebiliyor.

[uzman]

ALINTI

Balık Nedir

Balık, solungaçları ile solunum yapan, vücud ısıları çevreye bağlı olarak değişen, soğuk kanlı, yürekleri çift gözlü, çoğunun vücudu pullu, genellikle yumurta ile üreyen, suda yaşayan omurgalı hayvanların genel adı.

Bir kulakcık ve karıncıktan meydana gelen yüreklerinde daima kirli kan bulunur. Yürekten çıkan kirli kan solungaçlarda temizlendiğinden, vücutta temiz kan dolaşır. Ağızdan alınan su, solungaçlardan dışarı atılırken suda çözülmüş oksijen, osmozla kana verilir. Bu arada suda bulunan besinler ise yutulur. Köpek balıklarında su hem ağızdan hem de ilk solungaç yarığından alınır. Tuzlu su balıkları su içtikleri halde, tatlı su balıkları su içmezler. Gerekli su ihtiyaçlarını solungaç zarlarından osmozla alırlar. Deniz balıkları içtikleri suyun tuzunu böbrekle değil, solungaçları ile ayırır. Balıklarda göğüs ve karın yüzgeçleri çift, sırt, kuyruk ve anal yüzgeçleri tektir. Tek yüzgeçler nadiren birden fazla olsalar da simetrik çiftler meydana getirmezler.

Uçan balıklar çok gelişmiş olan göğüs yüzgeçlerini açarak bir-iki dakika su üstünde uçabilirler. Yaşadığı yerlerde su kuruduğu zaman balçığa gömülüp akciğer solunumu yapabilen, sürünerek gölden göle geçebilen, kısa bir süre havada uçabilen, elektrik ve ışık üretebilen çeşitli balık türleri mevcuttur. Balıkların pulları birbirleri üzerine kiremit gibi dizilmiş, kemiksi, kaygan ve antiseptiktir. Antiseptik mukus salgısı, üzerine yapışan bakteri ve sporları yok eder.

Balıkların harekette önemli rol oynayan değişik kuyruk tipleri mevcuttur. Çatallanmış kuyruk tipine “difiserk”, çatallı olup eşit parçalı olana “homoserk”, köpek balıklarında olduğu gibi çatalları eş olmayan kuyruk tipine de “heteroserk” denir.


Balıklar omurgalı canlılar içerisinde sayıca en fazla olanıdır. Çalışmalarda balık türünün 40.000 kadar olduğu söylenmektedir.

Balıkların günümüzde sportif ve akvaryumdaki değeri yanında büyük bir protein kaynağı olması ticari değerini arttırmaktadır. Balıkların yeryüzündeki dağılımları o kadar geniştir ki, Antartika sularında, sıcak tropikal sularda, acı sularda, tatlı sularda, ışığın ulaştığı dağ derelerinde veya insanların henüz ulaşamadığı oldukça derin ve karanlık sularda yaşayabilmektedir. Üç türlü beslenme görülür: Herbivor (otçul), karnivor (etçil) ve omnivor (hem et hem de bitkisel besin yiyenler). Yalnız çenelerinde değil, bütün ağız boşluklarında ve yutaklarında sıralanış ve şekil olarak birbirinden farklı birçok diş bulunur. Bu genelde beslenme şekillerine göredir. Bazılarında farinks (yutak) dişleri gelişmiştir. Yanlız Mersin balıklarında ve Demetsolungaçlılarda diş bulunmaz.

Duyu Organları

Görme organları

Balıkarda gözler yüksek omurgalılara benzer. Kornea daha düz ve mercek daha yuvarlaktır. Kornea, merceğin önünde koruyucu bir görev yapar. İris; kırmızı, siyah, portakal rengi, mavi, yeşil olabilir. Balıklarda göz yapısı, yaşadıkları çevreye uygun bir özellik arz eder. Işığın kolay geçtiği temiz sularda yaşayanlar iyi görür ve renkleri ayırt ederler. Derinde yaşayanlarda gözler oldukça büyük olup, ışığın zayıf olarak ulaştığı daha derinlerde teleskop gözlü olanlarına da rastlanır. Bulanık sularda yaşayan balıklarda ise gözler küçülmüştür. Kör mağara balıklarında gözler görev yapmaz. Işık olmadığından gözlere ihtiyaç duymazlar. Balıklarda gözyaşı bezi ve gözkapağı bulunmaz. Yalnız Raja balıklarında üstten gelen ışığa karşı gözü korumak için üzeri pullu kalın bir kapak vardır. Balıklar dinlenme halinde yakını görür, uzak için uyum yapar. Memelilerde durum tersinedir. Bazı dişli sazanlarda gözler yatay bir bantla ikiye ayrılmıştır. Üstteki kısım havada, alttaki kısım suda görmeye yarar. Böyle balıklara "dört gözlü" denir.

Tat alma organı

Balıklarda tat alma cisimcikleri dudaklarda, farinkste, burun epitelinde, baş derisinde, bıyıkların uçlarında yerleşmiş olduğu gibi bazılarında da ağız içinde yerleşmiştir. Balıklarda dil yoktur. Olanlarında da gelişmemiştir. Sazanların ağzı içinde çok kalın kastan yapılmış yastık şeklinde bir yapı bulunur. Bu organ tat almaya yarar. Balıklar bazı maddeleri memelilerden daha iyi ayırt edebilirler. Sazanlar tatlı, tuzlu, acı suyu ve asitli ortamı ayırt edebilirler.

Dokunma duyusu

Dokunma duyusunda bıyıkların rolü büyüktür. Bıyıklar tat almada etkili olduğu gibi, besin bulma ve dokunma organı olarak da görev yaparlar.

Balıkların baş, gövde ve yüzgeç derileri üstünde tomurcuk veya çukurcuklar halinde küçük duyu organları mevcuttur. İçlerinde sinir uçları dallanmış haldedir. Görevleri; yaklaşan düşmanı, sıcaklık değişimini, besin ve tuzluluğu hissetmektir. Duyuda yan organın da etkisi önemlidir. Bazı derin deniz balıklarının yüzgeç ışınlarında uzamış olan bazı kısımlarında duygu organları yer almıştır.

İşitme ve yan organ (Yanal çizgi)

Balıklarda dış ve orta kulak yoktur. İşitme organı bir kapsül içinde bulunan iç kulaktan ibaret olup, sudaki ses titreşimlerini idrak eder. Bu işitme organına “labirent” denir. İşitmede etkili olduğu gibi, dengenin sağlanmasında, ağırlık ve yerçekimi tespitinde de önemli rol oynar. İçlerinde kalsiyum karbonattan yapılmış “otolit” adı verilen cisimcikler de bulunur. Bazı balıklarda hava kesesinin ön kısmının her iki yanında iç kulakla ilişkili dörder adet kemikcik bulunur. “Weber cihazı” adını alan bu sistem ses dalgalarını ve basınç değişimini iç kulağa ileterek daha iyi işitmeğe yardım eder. Küçük frekanslı titreşimler, yanal çizgi sistemiyle idrak edilir. Bu, vücudun yanlarında derinin altında uzanan içi mukus dolu bir çift kanaldır. Belirli aralıklarla bu kanalı pulların arasından veya ortasından dışarı bağlayan yollar, bu yolların ucunda içinde sıvı ve sinir hücreleri bulunan bir torba vardır. Sudaki titreşimler bu sıvıya geçerek sinir hücreleri tarafından idrak edilir. Mesaj daha sonra sinirler vasıtasıyla beyne iletilir.

Bir başka balığın hareketinin doğurduğu titreşimleri, yanındaki balık bu yolla duyar. Yan organ çok alçak frekanslı titreşimleri idrak edip işitmeye yardımcı olduğu gibi, su akıntısının yönünü, sıcaklık ve soğukluk farklarını da tesbit eder. Yan organ işitmede de yardımcı olur. Ses ve basınç dalgalarını tesbit edebilir. Kemikli balıklarda, vücudun her iki yanında solungaçlardan kuyruk yüzgecine kadar uzanır.

Koku duyusu

Balıklarda burun (nostril), solunum için değil, suda çözünmüş kimyasal maddeleri koklamaya yarayan bir duyu organıdır. Koku alma kapsülleri üst çene üzerinde bulunan bir çift (veya bir adet) burun çukuruna yerleşmiştir. Koku maddelerini taşıyan su burun deliklerine girip çıkarken, koklama kapsüllerini yalayarak sinirleri uyarır. Bu duyu köpek balıkları gibi bazı balıklarda çok kuvvetlidir. Köpek balıkları kan kokusunu yüzlerce metre uzaktan alabilirler.

Yüzme kesesi

Balıkların suda batmadan durmasını sağladığı için önemlidir. Sindirim kanalının bir uzantısı olup, sırt tarafta torba şeklindedir. İçi CO2, O2 ve azot gazları ile doludur. Balığın yoğunluğunu, suyun yoğunluğuna göre ayarlar. Balık suda batmadan durmak için, içindeki gazı artırarak keseyi şişirir. Yüzerken havasını azaltır. Bazı balıklarda yüzme kesesi ikiye ayrılmıştır. Yüzme kesesi solunum, hidrostatik görev, ses meydana getirme ve bazı uyartıları hissetmede de etkilidir. Bütün balıklarda hava kesesi bulunmaz. Böyle balıklarda yağlı vücut ve göğüs yüzgeçleri batmalarına mani olur. Dip balıklarında ise zaten gereksizdir.

Üreme

Yumurtlama zamanlarında dişi balık, bir kaç saat içinde dibe binlerce yumurta bırakır. Erkek, yumurtalar üzerine sperm ihtiva eden sıvısını püskürterek yumurtaları döller. Böyle döllenmeye vücut dışında cereyan ettiğinden “dış döllenme” denir. Yumurtadan çıkan yavrular, etraftaki “plankton” denen küçük organizmaları yiyerek gelişirler. Köpek balığı gibi bazı balıklarda döllenme, dişinin vücudunda olur. Yumurtalar vücud içinde açıldığından doğuruyormuş hissini verir. Böyle doğurucu balıklara “ovovivipar” denir. Zaman zaman bazı balıklar hermofrodit (erkek ve dişi organa sahip) olurlar. Uskumru, sazan ve alabalıklarda bu duruma rastlanır.

[uzman]

ALINTI

SAZAN BALIĞI

(Cyprinus carpio.L.)

Sazan balığı, tatlısularda yaşayan kemikli bir balıktır.Uzun bir sırt yüzgecine, kısa anus yüzgeçlerine sahiptir. Başında (ağız altı) dört adet bıyık bulunur. Yüzgeçleri yumuşaktır. Yüzgeçlerin ön tarafında kuvvetli dikenler bulunur. Göğüs yüzgeçleri, karının altına doğrudur. Pulları değirmidir. Yüzme kesesi bir kanalla yemek borusuna bağlıdır.
Bir bölümü kemikleşmiş olan ilk omurlar, kulakları yüzme kesesine bağlayan "Weber aygıtı" nı meydana getirirler.
Bu tip aygıta sahip balıklar arasında (kemik destekli keseliler) çene dişi bulunmayıp, yutak dişi bulunan balıklar sadece bunlardır.
Sıcak ve ılıman bölgelerde, deniz seviyesine yakın sularda yaşayan yüzlerce variete'si (alt türü) vardır. Sazan kendi cinsinin tek türüdür (Cyprinus carpio). Bazı sazan çeşitleri pulludur, bazıları tüm pulsuzdur (deri sazanı), bazılarında ise az sayıda büyük pullar bulunur (aynalı sazan).
Sazan balığı göllerde, kanallarda ve sakin akan sularda yaşar. Hayvansal ve bitkisel besinlerle beslenir (omnivor). Yaz başlarında su sıcaklığı 20ºC'ı bulduğunda veya aştığında üremeye başlar. İri dişiler bir milyon adetten fazla yumurta dökerler. Yumurtalarının çapı 1.5mm dir. Deri Sazanı ve aynalı Sazan gibi türlerinin yemi ete dönüştürme katsayıları çok yüksektir. Bunlardan 10 senelik bir birey 10-15 kg gelebilir. Daha yaşlıları 30-45kg ağırlıkları bulabilir.
Özellikle Terkos gölünde İSKİ nin deniz suyunu göle pompalaması öncesi (kriko metodu) 40kg üzeri sazanlara sıkça rastlanıyordu.

AVCILIĞI:
Her ne kadar Sazan avcılığı basit gibi gözükse de, skor yapacak balıkları avlamak oldukça maharet ister. Yem hazırlama sürecini de göz önünde bulunduracak olursak, Sazan avcılığını evden başlayan bir süreç olarak düşünebiliriz.
Sazan avı için en uygun takım 3.20m teleskopik kamış ve 1:3 turlu bir makara ile 0.35mm ana misina, orta veya kücük boy bir fırdöndü, 0.30mm beden ve kullanılacak yeme göre 2-6 Nr. iğneden oluşur. Yemin ağırlığına bağlı olarak uzak mesafelere atışı sağlayacak bir hareketli iskandil de zaman zaman kullanılabilir.


Sazan avcılığında eğer yakın mesafelerde veya suda eriyebilir yemlerle avlanılacaksa, iskandil kullanmaya gerek yoktur. Bu durumda ya yakın mesafeye olta indirilir, ya da yemin ağırlığından faydalanılır . Suda eriyebilen yemler eğer özel bir taktik kullanılmazsa, iskandil yardımı ile uzağa atış sırasında bozulabilir.


KISA AV BİLGİLERİ

TAKIM

2.40- 3.20m teleskopik uçtan yaylanabilir tip.
3-5m halkasız teleskopik kamış.

MAKARA

1:3 turlu, orta boy makara

MİSİNA

El oltası: Olta 0.60-0.80mm tercihan şeffaf yeşil
Makara için: 0.30-0.45mm beyaz veya yeşil min.20kg testli.

İĞNE

Kahverengi dövme (forged) halkalı;
6-8 Nr., Dane yemler için 4 Nr.

YEM

Kurtçuklar, solucan, peynir, işlenmiş et (sucuk sosis), doğal yemler (çift kabuklular, böcekler) tohumlar, daneler (bezelye, bakla mısır), patates, hamur ve yüksek roteinli hazırlama yemler

TEKNİKLER

Yemli avcılık, şamandıralı beden.

Sazan avında en önemli unsur yemlerdir. Uygun zaman ve yerde kullanılacak "katil" bir yem seçmek, büyük bir sazanı avlamada en önemli unsurdur. Bu çerçevede benim geçen 20 sene içersinde geliştirdiğim favori yemlerimi anlatmaya çalışacağım. Her ne kadar sularımızda Sazan ağırlıkla "pres küspe" ile avlanılıyorsa da, kanımca aşağıdaki yemler pres küspe ile kıyas bile kabul etmez. Çoğu zaman pres küspe ile avlanan arkadaşların yanında "yüksek proteinli yemler" veya "patates" ile avlandığımda, onların sayıca çok olan balıklarına karşın, her zaman kilo olarak baskın çıktım.
Kısaca, büyük balık için özel "à la carte" bir menü hazırlamakta yarar vardır.

EKMEK:
Ekmek olduğu gibi kullanılabildiği gibi (Kabuk kısmı), bütün bir ekmek evde hafif şekerli suya ıslanıp, iyice yumuşadıktan sonra, bir tülbentten suyu sıkılıp hamur haline getirilerek de kullanılabilir.Genelde kolay elde edilebilen bir yem olması bakımından belirtilmiştir. Dezavantajı; küçük balıklar tarafından kolayca didiklenmesidir, ancak yemleme için kullanılabilir.
Uzun süreli yemlemeler (1 hafta gibi) yapılabilecekse, en uygun yemdir denebilir. Kanımca büyük balık yakalayabilme yüzdesi hiç bir zaman %10 oranını geçemez.


DANE:
Bakla, bezelye, mısır, keten tohumu ve nohut gibi daneler iğne geçecek, ancak yem dağılmayacak kıvama kadar kaynatılıp soğuk suda bekletildikten sonra kullanılır. Bu tür yem kullanımında en önemli unsur yoğun ve düzenli yemlemedir. Yaygın yemleme için kendi imalatınız bir sapandan yararlanabilirsiniz. Sapan vasıtası ile yemleri uzak mesafelere, dolayısı ile oltanızın olduğu bölgeye kadar yayabilirsiniz.
Bu tür yemleri şamandıralı beden ile kullanmakta yarar vardır. Bunun için geçerli iki yöntem söz konusudur.
I. Yüzdürme yöntemi:
Bu yöntemde şamandıra yüzdürücü bir unsur olarak kullanılır, yani yem ve kıstırmaların ağırlıkları şamandırayı batırmaya yeterli değildir. Ancak yem balık tarafından kapıldığında şamandıra batar.
Bu yöntemde, balığın yemleneceği derinlik tesbit edilip, ona göre bir beden uzunluğu bırakmak gerekir. Beden uzunluğunun kamıştan uzun olması durumunda ve/veya fırlatma sırasında zorlukları önleme acısından, her iki yöntemde de hareketli şamandıra kullanmakta fayda vardır.
II. Batırma yöntemi:
Söz konusu yöntemde öbürünün tam tersine şamandıra, yem ve kıstırmaların ağırlığını taşıyamaz durumda ve suya tam olarak batmış haldedir. Son kıstırmadan sonra kısa bir beden parcası ile yem dibe yatmış durumdadır. Balığın yemi kapıp, yem ve iskandili dipten kesmesi sonucu üzerindeki yük azalan şamandıra yüzer hale geçer ve balıkçı tarafından görülür. Bu yöntem için, su derinliğinin tam olarak bilinmesi gerekir. Yem ve balık ilişkisinin tüm detaylarını fark edebilmek için kıstırma ağırlıklarının iyi ayarlanmış ve şamandıranın en üst noktasının, derinlik iyi hesaplanarak, yüzeyden ancak 1-2cm. kadar batık olması gerekmektedir. Bu da ancak hareketli şamandıra ile yapılabilir.

HAREKETLİ ŞAMANDIRA:
Uzun mesafelere şamandırayı atarken bedenin kıstırmalar ile karışması veya beden çok uzun olduğu için atılmadaki zorluların aşılması için kullanılan bir yöntemdir. Her türlü şamandıralı avcılığa uygulanabilir.
Bu yöntem alt gözünden bedenin geçtiği şamandıranın, iki stopper vasıtası ile ileri-geri hareket edebilmesi esasına dayanmaktadır.
Kolay yoldan, stopperler bir parça tükenmez kalem iç tüpü ile, stropordan yapılabilir. Stopper olarak misinada düğüm de atılabilir. Ancak batırma yönteminde üstteki stopperin hareketli olmasında fayda vardır, bu sayede derinlik ayarı kolayca yapılabilir.
Kaliteli imalat şamandıralar üzerinde "F" (Floating= Yüzer) ve "S"(Sinking = Batar) harflerinin karşılarında min. ve max. ne kadar ağırlıklarda kıstırma kullanmamız gerektiği belirtilmiştir.
Genel olarak yüzer tip avlanmalarda şisman şamandıralar, batan tipte ise ince ve uzun şamandıralar kullanılmaktadır.


KURTÇUKLAR; SOLUCAN ve DİĞER BÖCEKLER:
Sazan balığının menüsünde her zaman (öz:İlkbaharda) bu tür yemlere yer vardır. Ancak bu tür yemlerin sunumundaki zorluk, yani bir oltanın ucunda bir solucan veya çekirge ve etrafında koca bir göl olarak düşünecek olursak, bu yeme istediğimiz gibi bir sazanın rastlama olasılığı çok düşüktür. Ancak küçük boy sazanların avlanmasında iyi bir yöntemdir.
Bu sırada yeri gelmişken
LÜTFEN GEREĞİNDEN UFAK BOY BALIKLARI ÖLDÜRMEYELİM, AMATÖR OLMANIN GEREĞİNİ YERİNE GETİRELİM.

PATATES:
Bana kalırsa Sazan avcılığında son zamanlarda baş vurduğumuz yüksek proteinli yemler bir yana bırakılacak olursa, patates en ideal yemdir diyebilirim. Patates olduğu gibi kullanılabilirliğinin yanısıra, püre ve un olarak da hamur tipi yemlerin bileşimine girer. Boyu büyük olduğundan, ki siz istediğiniz boyda ayarlayabilirsiniz, sadece büyük boy sazanlara hitap eder. Ağırlığı uygun olduğundan, uzak mesafelere rahatlıkla fırlatılabilir.
Patatesi bütün olarak (küre şeklinde) kullanabileceğiniz gibi dibi batak yerlerde dilim olarak kullanıp yüzey alanını arttırarak çamura gömülmesini engelleyebilirsiniz.

HAZIRLANIŞ TEKNİKLERİ

I. Bütün patates:
Haşlama: Avlanacak hedef balık boylarına göre patatesler seçilir (yaklaşık 3-5cm. yarıçaplı) kabukları elle sıyrılmayacak kadar az olarak haşlanır (haşlamada kriter, avuç içinde sıkarak ezebileceğiniz kıvamdır). Haşlanan patatesler, derin dondurucuya konup, taş gibi dondurulur. Bu dondurma işlemi patatesler çözüldüğünde onların daha da yumuşamasını sağlar. Yaklaşık 1-2 gün derin dondurucuda kalan patatesler çıkarılıp, iki kutuplarında kabuk kalacak şekilde ortaları soyulur ve içinde pekmez veya melas bulunan bir kavanoza konup saklanır. İğne tam ortasından (iki kabuklu kutup arası), beden tarafından bir çuvaldız vasıtası ile takılır ve iğne iyice patatese gömülür.
Kızartma: Avlanacak hedef balık boylarına göre patatesler seçilir (yaklaşık 3-5cm. yarıçaplı) soyulup bir kutupları düzlenir. Una bulanarak, kızgın yağda dış yüzlerinde kabuk oluşacak şekilde kızartılır. Sıcakken düzletilen kutuptan iğnenin içinden geçebileceği çapta bir tükenmez kalem iç tüpü geçirilir, tüpün içi bir kürdan vasıtası ile temizlenir ve fazlalıkları kesilir. Melasa veya pekmeze bulanarak muhafaza naylonuna sarlır ve buzdolabında saklanır. Av sırasında, beden, tükenmez kalem tüpünden geçirilip, iğne bir parça ekmek kabuğu takılarak patatese gömülür. Ekmek kabuğu fırlatış sırasında şoku absorbe edip, iğnenin patatesi kesmemesi içindir.

II.Parates püresi:
Bir kg patates iyice haşlanır. Haşlanan patatesler iyice ezilir, bir tatlı kaşığı hardal, bir tatlı kaşığı zeytin ezmesi ile çok iyi karıştırılır. Karışıma bir paket hazır corba (tercihan sebze corbası) eklenir ve gevşek hamur kıvamına gelmesi için, un veye bayat-kuru ekmeklerden çekilerek elde edilen un ile karıştırılarak yoğurulur.
Ceviz büyüklüğünde topaklar yapılıp, strech film' e sarılarak (veya vakumlanarak) buzdolabında saklanır.
Kullanılacağı zaman, sağdaki resimde olduğu gibi, iğneye takılan bir parça kabuk ekmek üzerine uygulanır.
Bu, yumuşak hamurun fırlatma sırasında formunu kaybetmemesi içindir.
Dibe varan yemler, suyun da etkisi ile yavaş yavaş eriyerek suya dağılırlar ve uzak mesafelerde bile Sazanı tahrik ederek kendilerine çekerler.
Yemleme açısından, bir miktar yem dibine misina bağlanmış bir ilaç kutusu ile fırlatmak sureti ile, uzak mesafelerde çevre yemlenebilir.
Ayrıca püre için de "Püf noktası"nda belirtilen yöntem kullanılabilir.


HAMUR:
Sazan balığının hamurla avlanması, hamur hazırlaması bakımında oldukça büyük farklılıklar gösterir. Gerek ana madde olarak kullanılan un (mısır, pirinç, buğday vs.), gerek sulandırma (su, peynir suyu, yoğurt, çeşitli meyve suları vs.) gerekse katkı maddeleri (hazır çorba tozları, sucuk-salam, bakla içi-bezelye gibi hububat püreleri vs.) acısından tamamen sizin yaratıcılığınıza kalmıştır. Ben burada size benim son yıllarda favorim olan "yüksek protein içerikli yem" den bahsedeceğim.

YÜKSEK PROTEİN İÇERİKLİ YEM:
Bu hamurun hazırlanmasında baz olarak vucüt geliştiricilerin kullandıkları yüksek proteinli un şeklinde besinler kullanılmaktadır. Yaklaşık bir pakette 800-850gr bulunan bu un, ezilmiş bira mayası ile karıştırılarak, iki yumurta vasıtası ile sulandırılır ve hamur haline getirilir. Gevşekçe olan bu hamurdan, ceviz büyüklüğünde toplar oluşturulur ve kaba mısır ununa bulanarak, iyice kaynayan suya atılıp, dış yüzeyinde bir "kabuk" oluşuncaya kadar (1-1.5 dak.) kaynayan suda yüzdürülerek kaynatılır.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta, hamurun içinin "cıvık" denecek kıvamda olması gerektiğidir.
Kaynatılan toplar, strech-film'e sarılarak buzdolabında saklanır.
Omnivor olan Sazan, özellikle yemin bol bulunduğu yerler veya dönemlerde, oldukça seçicidir. Bu dönemlerde, ortamda bol miktarda yem bulunduğundan, tercihini daima "protein ağırlıklı besinlerden" yana kullanır. Özellikle çürümenin (eutrofikasyon) olduğu yerlerde, bitkisel besinin bol miktarda bulunmasına ramen, ortamda protein içeriğinin az bulunması da, Sazan balığını bu yeme yönelten en önemli etkendir.


PÜF NOKTASI:
Ben, ceviz büyüklüğünde hazır topları ortalarından tükenmez kalem tüpü geçirip, sonra strech-film'e sararak, derin dondurucuya kuyup, ava giderken bir termos kap içersinde yanımda götürüyorum. Bu şekilde, ideal sertlik ve ağırlığa sahip topları fırlatmak çok kolay oluyor. Top dipte yerini aldıktan kısa bir süre sonra, formu bozulmadan, eriyerek yumuşak kıvamına kavuşuyor.
Sazan balığı cüsseli ve oldukça sert bir balıktır, oltaya yakalandığı zaman ciddi bir direnç gösterir. Bu sebeple Sazan avında sağlam saplı, geniş ağızlı ve uzun torlu bir kepçe sandala veya kıyıya kadar çekilen sazanın sudan kesilmesinde büyük yararı vardır.

Sevgili Ali bunu sazan avcılığı bölümüne ekleseydin daha iyi olurdu diye yazacaktım ama NİXİZle aynı yerden alıntı yapmışsınız.Aynı yazıdan bir tane daha oldu şimdi.Neyse sağlık olsun
[Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA'ya Üye Ol Sitemizden Faydalan....]