Buyrun dalış sonucu oluşabilecek hastalıklar ve yapılabilecek ilk yardım...

[uzman]

Dökümanı inceledim. Allahtan benim böyle bir sorunum yok dalmayı bırak yüzmeyi zor becerenlerdenim. Ama sizlere biraz daha detaylı bir döküman buldum. Bilgilerinize sunarım...
Saygılarımla...

DALIŞ HASTALIKLARI



HYPOXİA :

Dokulardaki ve hücrelerdeki O2 miktarının azalmasını, yetersizliğini ve normal fonksiyonunu yerine getirememesini ifade eder. Hypoxia geliştiği zaman nabız ve kan basıncı artacak, böylece kalp damar ağacına daha çok kan pompalayıp vücutta bir denge sağlamaya çalışacaktır solunumda da azda olsa bir artış görülebilir. Bununla birlikte dudaklarda, tırnak yataklarında ve deride hypoxia sonucu morarma oluşur. Bir dalgıçta çalışma sırasında bu tür belirtiler görülmeyebilir. Morarma ile ilgili aynı belirtiler uzun süre soğuk su ile temas sonucu da oluşabilir. Eğer hypoxia karbon monoksit sonucu oluşmuş ise dudaklar tırnak yatakları ve deri normalden daha kırmızı görülebilir.

Hypoxia, hücrelerin normal işlevlerini durdurarak, sonuç olarak ölüme yol açar, ama etkilenen hücreler içinde özellikle beyin hücreleri aşırı duyarlıdır. Bilinç kaybı, oksijen hemen hemen yokluğunda gelişecektir. Eğer biraz oksijen varsa hypoxia kademe kademe gelişecektir. Açık devre scuba da hypoxia genelde olasılık dışıdır. Kapalı devre veya yarı kapalı devre sualtı solunum aparatındaki fonksiyon bozukluklarına bağlı hypoxia olabilir.

Hypoxia hastalığına maruz kalan dalgıca solunum durmadan önce yeterli miktarda O2 verilirse kısa süre sonra dalgıcın bilinci yerine gelir ve iyileşir.

Sebepleri :

Nefes yollarında yada akciğerlerde rahatsızlığın bulunması, kan bozukluğu, kansızlık yada karbon monoksit zehirlenmesi sonucu kanın yeterli oksijeni alamaması, aparat devrelerindeki arızalar, vücut hücrelerinin aldıkları yeterli oksijeni herhangi bir nedenle kullanamamalarıdır.

CO2 ZEHİRLENMESİ ( HYPERCAPNİA) :

Dokularda CO2 miktarının aşırı artması olarak tarif edilir. Artış ya teneffüs sırasında CO2 birikimi veya dalgıca gelen gaz içerisinde CO2 bulunması sonucu oluşur. Havada % 0.03 oranında (CO2)Karbondioksit bulunur. %4den sonra ilk zehirlenme belirtileri baş gösterir, % 7 oranına ulaştığında aşırı CO2 sonucu beyinde oluşan kimyasal değişiklikler hypoxia sırasında beyinde oluşan değişikliklere benzememekle birlikte ilk belirtiler ve daha sonraki gelişmeler birbirine çok benzer. Kanda artan CO2 miktarı nefesi ayarlayan merkezi uyarır ve bunun sonucu olarak ta kalp daha hızlı çarpmaya başlar, nefes alıp verme zorlaşır ve giderek nefes alıp verme artar ve sıklaşır, burada baş dönmesi, yorgunluk ve zihinsel karışıklık belirtileri ortaya çıkar, gözlerde yanma ve en son olarak ta şuur kaybı ortaya çıkar.

Ayrıca CO2 zehirlenmesi nitrojen narkozu, merkezi sinir sisteminde O2 zehirlenmesi ve dekomprasyon hastalığı riskini arttırır

Kalıcı beyin hasarı ve ölüm olayı, hypoxia vakalarına oranla daha sıktır. Eğer dalgıç aşırı CO2 nedeniyle bilincini yitirmemişse solunumu orta halli ve boğulma durumu da söz konusu değilse, genel olarak taze hava alımı sonucu yeniden kendine gelebilir. Sonrasında ise nadiren şiddetli baş ağrısı, bulantı ve baş dönmesi görülebilir.

Sebepleri :

Yetersiz nefeslenme, artan tempoyla birlikte artan dokusal üretim, dalış takımlarındaki boşluklar veya regülatördeki ölü hacimler, kapalı devre scuba dalışlarında CO2 mas edici maddedeki hatalar ve son olarak teneffüs ortamına karışmasıdır.

KARBONMONOKSİT ( CO ) ZEHİRLENMESİ :

Genellikle dalgıcın teneffüs ortamına CO gazının karışması neticesinde meydana gelir. Özellikle seyyar hava kompresörleriyle kapalı yerlerde tüplere hava doldurulurken eksoz borusundan çıkan CO gazının tekrar tüplere girmemesine dikkat edilmelidir. CO zehirleyici etkisi hücrelerin oksijen kullanma kabiliyetlerini yok ederek kimyasal değişikliklere sebep olur, hemoglobinin oksijen taşıma kabiliyetini engeller çok küçük konsantrasyonlarda bile belirti gösterebilir. CO zehirlenmesine maruz kalan dalgıçta alında sıkılık ve gerginlik, gittikçe artan baş ağrısı, mide bulantısı, zihinde karışıklık, şuur kaybı ve ölüm meydana gelebilir. Bu belirtilerden biri hissedildiğinde hava kaynağı değiştirilmeli, maske ile oksijen verilmeli, gerekirse suni solunum yapılmalıdır.

Karıştığı Kaynaklar :

Kompresör hava emişine yakın olan motor egzostu, egzost gazının rüzgarın etkisiyle emiş yapılması, kompresörlerde kullanılan uygun olmayan yağlama yağları ve sekman arızası, çok fazla yağ kullanılması ve kompresörün aşırı ısınmasıdır.

DERİNLİK SARHOŞLUĞU (NİTROJEN NARKOZU) :

Derinlik sarhoşluğu belirli bir derinlikten sonra, soluduğumuz hava içinde bazı asal gazların narkoza dönüşmesinden kaynaklanır. Daha açık bir deyimle gazın insan vücudunda bio fiziksel etkisidir.

Hava içinde bulunan Azot, Karbondioksit ve diğer gazlar bir miktar akciğerlerde erimiş olarak kalıyor. Akciğerlerde kalan bu gazların narkotik oluşu derinlik sarhoşluğunu meydana getiriyor. Her insanın bünyesine göre derinlik sarhoşluğu değiştiği gibi, inilen derinlik kademelerine göre tesir biçimi de değişmektedir. Buna kişinin alkole karşı dayanıklılığı gibi diyebiliriz. Genellikle 30 metre veya 4 ATA basınçtan sonra görülebilir. Derinlik 285 feeti aştığında narkoz tesiri zehirlemeye dönüşür.Semptomlar satha çıkmaya başladıktan sonra ortadan kalkmaya başlar.. Profesyonel balıkadamlarda da derinlik sarhoşluğu günden güne değişebilir. Derinlik sarhoşluğunun meydana gelmesinde en büyük etken dalgıcın kişisel hassasiyeti, asal gazın konsantrasyonu, derinlikle orantılı olarak artar. Nitrojen nar-kozunun en büyük tehlikesi dalgıcın sualtındaki İşini bırakması daha da önemlisi kendi emniyetini tehlikeye atacak hareketler yapmasıdır.

Derinlik sarhoşluğunun ilk belirtilerini anlamak pek mümkün değildir. Ancak bu tehlikenin ilk belirtilerini hissetmekten çok , normal olmayan ön seziler hissedildiğinde, bulunduğunuz derinlikten 20 veya 25 metre yukarı çıktığınız takdirde normale döndüğünüzü göreceksiniz.

Derinlik sarhoşluğunun önlemini gerçekten almak istiyorsanız, şu önerileri dikkate almalısınız;Sinirlerinizi ve kaslarınızı kontrol altına alabilecek kadar eğitim görmeniz, bunun yansıra dinlenmiş bir vücut yapısı, alkolsüz ve her nevi karbonlu içecekten (Kola, gazoz vb. ) uzak, özellikle derinlere dalmamakla sağlıklı dalışlara yer vermelisiniz

Semptomları :

Uyku isteği çok görülür,kendini iyi hissetme,aşırı kendine güven,şuur kaybı,hafıza kaybı,karar değişiklikleridir.

OKSİJEN ZEHİRLENMESİ :

Yüksek konsantrasyonlarda oksijen teneffüs ortamı olarak sık sık kullanıldığında ve oksijen kısmi basıncının yüksek değerlerde olması oksijen zehirlenmesi adını verdiğimiz hastalığı ortaya çıkarır.

Deniz Kuvvetlerinde kullanılan ve kapalı devre sistemi ile uygulanan dalışlarda oksijen zehirlenmesi ihtimali vardır. Bu sistemin ayrı bir dalış çıkış cetvelleri olup, dalgıçların özel bir eğitimden geçmeleri gerekmektedir. Bugün Avrupa ülkelerinde bu sistemi kullanan amatörlerde bulunmaktadır. Bu sistemde emniyet sınırı 7 metre olarak kabul edilir. Yani bu sistemle 7 metreden aşağı inildiğinde tehlikeler başlamaktadır. Kapalı devre dalışında saf oksijen kullanılmaktadır.

Dalışta en çok iki tip oksijen zehirlenmesi görülür. Bu tip bir oksijen zehirlenmesinin olabilmesi bu şartlara oldukça uzun bir süre maruz kalmayı gerektirir. Akciğeri etkileyen O2 zehirlenmesi uzatılan periyotlarda O2 basıncının 0.5 ATA' yı aştığı durumlarda beklenebilir.

Semptomları :

Nefes alırken göğüste şiddetlenen ağrı,ilerleyen durumlarda göğüs bölgesinde yanma ile birlikte hem nefes alırken, hem verirken ağrı, mevcut durum devam ettikçe kötüleşen şiddetli öksürük, nefes sıklaşması

MSS oksijen zehirlenmesi; bu tip zehirlenme dalgıçlıkta çok sık görülür. Genellikle oksijen kısmı basıncının 1.6 atA dan yüksek olduğu zamanlarda görülür, akciğeri etkileyen oksijen zehirlenmesinin aksine MSS oksijen zehirlenmesi çok kısa sürede meydana gelebilir.

Semptomları :

Görüş bozukluğu (Tünel görüş),kulaklarda çınlama, mide bulantısı, seğirme (genellikle yüz hatları çevresinde), sinirlilik hali, baş dönmesi, MSS Oksijen zehirlenmesinin en önemli semptomu havaledir(ihtilaç ve kasılmalar). Havale diğer herhangi bir semptomdan önce veya sonra başlayabilir.

Bu belirtiler görüldüğünde oksijen kısmi basıncı azaltılmalıdır, derinliğin azaltılır, Oksijen yüzdesinin azaltılması, havale anında asla derinliği azaltmayın.(Dalgıç nefesini tutabilir ve ciğerlerde genleşme olabilir), en kısa zamanda doktor çağrılmalıdır.

BOĞULMA VEYA YAKIN BOĞULMA :

Boğulmanın en basit tarifi bir sıvı içine batma neticesinde teneffüsün kesilmesidir.Yakın boğulmanın anlamı boğulmakta olan birinin suni teneffüs ile nefes alıp vermeye başlamasıdır. Boğulma, derin su dalış takımlarıyla nadiren, fakat SCUBA veya hafif dalış sistemleri ile daha sık görülen bir olaydır. Kazanın sebebi ne olursa olsun boğulan kişinin tedavisi onun kurtarıldığı andaki duruma bağlıdır. Eğer kazazedede teneffüs durmuşsa ağız yolu ile suni teneffüse başlanır. Eğer kalp atışı ve teneffüs beraberce durmuşsa kalp masajı/suni teneffüse başlanmalıdır (CPR). Kazazedenin başarıyla hayata döndürülmesi için suda ne kadar süre kaldığına ait belli bir zaman limiti yoktur. Derhal suni solunuma başlanılmamdır. Soğuktan korunmalıdır. Isınma ve suni solunum kazazedeyi hayata döndürebilir. Başarılı bir suni solunum tüm problemleri çözmez. Kazazede kurtulduktan sonraki 12 saat içinde başka semptomlarda gösterebilir. Yakın boğulma ile kurtarılan tüm hastalar kazanın ciddiyetine bakılmaksızın doktor kontrolünden geçirilmelidir. Bir takım tıbbi problemler kurtarıldıktan birkaç gün sonra dahi gelişebilir. Maske ile oksijen verilebilir.

ALINTIDIR