"Mavi Ormanın Son Kralı" 3. Bölüm

[Baba Yalçın]

10.06.10, 07:02

"MAVİ ORMANIN SON KRALI" 3. Bölüm


Avlanan Lüfer Miktarına da Kısaca Göz Atalım:

Dünyada son 50 yıldır en çok avlanma 60.055 ton ile 1983 yılında kaydedilmiştir.Türkiye’mizde 1970’li yıllarda su ürünleri teşvik yasası ile sağlanan düşük faizli kredi ve gümrük muafiyetleri ile endüstriyel balıkçı filosunun av gücünde meydana gelen artışlar sonucu hızlı bir gelişme göstermiştir. Toplam türler itibariyle 150 bin ton civarında gerçekleşen üretim 500 bin tonun üzerine çıkmıştır. Denizlerimizin idam fermanı devlet eliyle sağlanmıştır. 1980’li yıllardan bugüne Türkiye balıkçılık sektöründe patlama yaşanmıştır. Ama bu endüstriyel balıkçılıkta olmuş, kıyı ve geleneksel balıkçılığın ve balık stoklarının ırzına geçilmiştir. Yöresel gözlemlerimize göre 2.darbe telsizden gelmiştir. Bir gırgır bir merada Lüfer’in kafasına geçirdiği zaman diğerlerinin haberi olana kadar 1 hafta-10 gün balık tutardık. Şimdi anında görüntü. 50-100 tanesi hurra, hücum gittikleri yeri haritadan siliyorlar. Tekne boyları, motorları, eski siyah beyaz döner kağıtlı sonarlardan, renkli sonarlara ekosounder cihazların balıkçılıkta yer alması, taramalı (okyanuslarda orta su trolü için) derken o da yetmedi 60 khz altı cihazlar yasakken kitabına uydurup bunu 20 khz’e indirerek gücünü 3 kat arttırdılar. 2004-2006 sirkülerine geçirdiler, kitabına nasıl uydurulduğunu 6 sene sonra öğrenebildik. Ne değiştide cihazların gücünü 3 kat artırdınız. Bu cihazların balıkçılıkta yer alması ve gırgır takımlarının daha yoğun kullanılması ile birlikte Lüfer balığı avcılığında miktar olarak artış göstermiştir. Adam internete koymuş (53 m tekne, 15 m en, 3 motor, 4 trilyon para) 4 trilyon paran varsa denizleri rahat bırak be adam. Lüfer ve Torik balığına bir geçirirsem bir gecede alırım diye düşünüyor. Bu modeller böyle! 1982 yılında 32.184 tonla en yüksek miktara ulaşmıştır. 2002 yılında yoğun Çinakop, Lüfer, az Kofana akımı olduğu Türkiye denizlerindeki avcılık miktarı 25.000 ton olarak kayıtlara geçmiştir. Karadeniz, Ege, Akdeniz’de Lüfer avcılığı yapan 14 ülke içinde en büyük avcılık Türkiye sularında gerçekleştirilmektedir. Türkiye’de enflasyon rakamları ne kadar doğruysa bu rakamlar da o kadar doğrudur. 2009 – 2010 yılında troller tarafından kaçak avlanan 200.000 kasa Çinakop kasalarda 320 adet, saysak 64milyon Lüfer buhar oldu (Bilgi İst.Üst birlik) Aşırı avcılığın temel göstergesi avlanan balıkların yaş ortalamasının düşmesi ve giderek daha küçük balıkların avlanmasıdır. Mevcut Lüfer’in stok miktarının tespiti ile birlikte maksimum sürdürülebilir ürün miktarının elde edilmesi önemlidir. Nitekim stok miktarı bilinmeden yönetime ilişkin söylemler afaki olacaktır. Türkiye denizlerinde teknelerin balıkçılık gücünün tespit edilmesiyle birlikte avlanacak Lüfer’in boy sınırlaması günlük avlanan balık sayısında sınırlama gibi önlemler kaçınılmazdır. Denizlerimizde ekonomik değeri tartışılmaz olan bu türün korunması için stok üzerindeki av baskısının azaltılması büyük önem arzetmektedir. 2004 yılında 19.901 ton avlanan Lüfer’in yıllık üretimi 2002 yılından itibaren düşüş göstermiştir. Su ürünleri avcılığını düzenleyen sirkülerde (şimdiki haliyle çöp sepetine) denizlerimizde Lüfer balığı için minimum avlanma boyu 14 cm. olarak belirtilmiştir. Eğer bu değerler dikkate alınırsa ülkemizde Lüfer için konulan 14 cm.’lik minimum avlanma boyunun en az 1 kere üreme şansı bulunmadan avlanmasına neden olduğu görülebilir. Lüfer magazin de bitti. Stok tespitine gelince, esnafa yaa sabır çektiren tesbih olsa gerek, Kılıç, Uskumru, Kolyoz’u bitirdiler. Orkinos, Torik, Lüfer, Kofana’yıda bitirdiler. Mersin, İzmarit, Kırlangıç ve Kalkan’ıda bitirdiler. Çinakop, İstavrit'de can çekişip gün sayıyor. 113 balık türünden ne kaldı! Hangi stok tespiti, nesli tükenenleri tespit etmeye gerek var mı! 50 yıllık sakız, çiğne dur. Bilinçsiz avcılıkmış, haddinden fazla bal gibi biliyorlar. Uzun lafın kısası, ilk önce dip trolü, orta su trolü, gırgırın ışıkla avına, algarnalar, manyat sürütme ile avcılığa pasaport veren ne kadar prof, bilimadamı, akademisyen Tarım Bakanlığı bünyesinde çalışan varsa ünvanlarını alıp, kapının önüne koyacaksın. 50 yıldır denize kürtaj yapan ilk 50 ya da 100 takım sahibini Tarım Bakanlığı’nın bahçe duvarının kapısından bile sokmayacaksın, bunlar barınak sorunu, evrak sorunu, kredi,ötv’siz mazot için gelebilir. Ancak yasağı uzat diye gelenin önceden ilan edip plakasını iptal edeceksin. Balık ıslak altındır. Bu ülkede 50 yıldır ıslak altın hortumu var. Gündem gani! Dördüncü ve son darbe, Balıkçılıkla ilgili hangi tedbir alındı da ötv’siz mazot verildi. Buradaki olay partiler üstü meseledir. Bir partide trol, gırgır, balık çiftliği sahibi milletvekili varsa ordan sıfır sonuç çıkar. Hangi parti olursa olsun. Bir bakan gırgırın tepesine biner denize açılırsa sıfır sonuç değil, işte denizler bu hale gelir. Gökyüzünde uçakla uçarken yerdeki karıncaları görebilir misiniz? Aldığım bir duyuma göre doğruysa! 2009’da balıkhanedeki bir komisyoncu 17 gırgır,7 trole para veren, camide bir siyasetçiyi görüp konuşup, yasak uzatılırsa, Havyar zamanı 50.000 kasa iri Kolyoz, Uskumru, para da yapmamış kasası 20 tl. ordan sıfır sonuç çıkar. Orası sözün bittiği yerdir. Ömrümüzü yediler ömrümüzü! Çoğu deniz balık sevdalısı esnaf gözleri açık gittiler.