Denizde Çatışmayı Önleme

[bertugdogan]

valla biraz bızım karayolları kurallarına benzıyormus . cok tesekkurler

[katiti]

Denize çıkan herkesin mutlaka bilmesi gerekn temel kurallar bunlar, elinize sağlık. Ayrıca çizimler de gayet güzel ve anlaşılır olmuş...

[Taygun KOCABIYIK]

Gayet güzel olmuş çizimler elinize sağlık.
Bilgiler içinde teşekkürler gerçekten bilinmesi gereken kurallar.

kaptan koltuğuna oturduğumuz zaman ihtiyacımız olacak bilgiler sağolun çağatay bey...

Çağatay,verdiğin bigiler doğru ve unutulmaması gereken bilgiler.Senden dileğim şu ki,birde balıkçı teknelerin üzerinde bulunan ışıklar hakkında bilgi vermen.Hani demirli iken şu ışık yanar.Yolda iken şu gibi.Şimdiden emeğine sağlık diyorum.

[erhan]

Çağatay çok güzel bilgiler vermişsin teşekkürler dostum. Ben görmeyeli sen kaptan mı oldun yoksa .

[Çağatay]

Sevgili, Uzm.Dr.Rastgele,
Madem böyle bir talebiniz oldu, sevinerek yerine getiririm.Ama bir kaç gün zaman gerekiyor. Malum, gündüzleri iş güç, bu nedenle, yeterince ilgilenemiyorum.İlk olarak kuvvetle yürütülen (motorlu) tekneler arasında geçiş kurallarından başladık. İsterseniz zaman buldukça, denizde genel geçiş üstünlükleri (kuvvetle yürütülen tekneler, yelkenli tekneler, balıkçı tekneleri,kumanda altında bulunmayan tekneler, manevra yeteneği sınırlı olan tekneler, arasındaki geçiş kurallarından başlayıp bu faslı kapatalım.

Sizin talebiniz üzerine daha sonra teknelerde donatılması zorunlu ışıklar, fenerler ve anlamları, bahsini yazayım. Zamanla belki de navigasyon, rota tayini ve seyir bilgisi gibi konulara da gireriz. Böylece bu başlık amatör denizci belgesi almak isteyen arkadaşlara yardımcı da olabilir. Zira sınavlarda çıkan temel konular bunlar. (Diğerleri meteoroloji, motor bilgisi ve denizde ilk yardım bir de temel denizcilik terimleri var ki bir başka başlık altında zaten yazılmış)

Bir arkadaşımız, deniz trafik kurallarının, karayolu trafik kurallarına benzediğinden bahsetmiş. Doğrudur. Motorlu taşıtların icat ve trafiğe katılması aşamasında, henüz ışık, sinyal ve yol kuralları gibi kavramlar yeterince oluşmadığından, bazı temel kurallar kullanılırdı. Örneğin o dönemde yola çıkan at arabaları ve ilk motorlu taşıtlar, basitçe sağ ve sol yanlarında iki fener taşırdı. Kırmızı her zaman tehlikeyi, yeşil ise tehlikesiz durumu gösterirdi. O dönem yola çıkan araçların çoğu, aynen bugün gibi sağ ve sol yanlarında yeşil ve kırmızı fenerler taşır, basit trafik düzenlemesi buna göre yapılırdı. Bence kuşkusuz bu mirası denizcilikten almışlardır, keza denizciliğin tarihi insanoğlu için kara taşımacılığından öncedir. İşte bugün görülen benzerliğin nedeni budur. Yalnızca denizcilikte "sağ" yerine sancak (starboard), "sol" yerine iskele (board) terimleri kullanılmaktadır.

Şimdi konumuza dönecek olursak;

Öncelikle genel olarak tanımlarla başlayalım:

Denizde çatışmayı önleme kuralları gereği,

Tekne : Su üstünde kalkarak seyreden ve deniz uçakları dahil, su üstünde taşıma aracı olarak kullanılmakta olan veya kullanılmaya elverişli olan her türlü deniz aracı.

Kuvvetle yürütülen tekne: Makine gücüyle yürütülen herhangi bir tekne.

Yelkenli tekne : Var olsa bile yürüten makinesinin kullanılmaması şartıyla, yelken ile seyreden tekne.

Balıkçılık yapan tekne : Manevra kabiliyetini sınırlayan ağlar, oltalar, troller veya diğer avlanma araçları ile balık avlayan tekne.

Kumanda altında bulunmayan tekne : Bazı istisnai şartlar sebebi ile bu kuralların gereğine uygun olarak manevra yapma gücü olmayan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma yeteneği bulunmayan bir tekne (örn: teknenin dümeni kilitlenmiş olabilir, dolayısı ile kaptan kumandaya hakim değildir.)

Manevra yapma kabiliyeti sınırlı olan tekne : Yaptığı iş nedeniyle bu kuralların gereğine uygun olarak manevra yapma gücü sınırlanan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma yeteneği olmayan tekne. (örn: Sualtı kablosu döşeyen bir gemi, dalgıç gemi gibi ... )

Su çekimi nedeniyle seyiri kısıtlı tekne : Mevcut su derinliğinin kendi çektiği su (draftı) nedeniyle izlediği rotadan ayrılma gücü önemli bir şekilde kısıtlanan, kuvvetle yürütülen tekne.

Üzerinde yol bulunan tekne : Demirli veya kıyıya bağlı olmayan, karaya oturmuş olmayan tekne. Sürükleniyor bile olsa, hareket halinde olan tekne.

Çatışma : İki veya daha fazla teknenin denizde seyrederken bir noktada rotalarının çakışması nedeniyle meydana gelen çarpışma olayı'nı ifade eder.

Genel olarak denizde geçiş üstünlükleri (yol öncelikleri) şunlardır:

Normal seyir koşullarında, teknelerin birbirini görmeleri durumunda tekneler arasında yol öncelikleri şöyledir:

1. Kumanda altında bulunmayan tekne,
2. Manevra kabiliyeti sınırlı tekne,
3. Balıkçılıkla uğraşan tekne,
4. Yelkenli tekne,
5. Kuvvetle yürütülen tekne.

Buradan anlamamız gereken önceliğin ilk sırada olması gerektiğidir, örneğin yelkenli tekne kuvvetle yürütülen tekneye göre geçiş üstünlüğüne sahiptir.

Kuvvetle yürütülen tekneler arası geçiş kurallarına bu başlık altında ilk mesajımızda değindik. O yüzden tekrar etmeyelim.

Yelkenli tekneler arası geçiş kuralları;
1. Rüzgarı farklı bordalardan kullanan iki yelkenli çatışma tehlikesi doğuracak şekilde karşılaştığında, rüzgarı iskele bordadan kullanan tekne, diğerinin yolundan çıkacaktır.
Aşağıda görüldüğü gibi. (1 nolu tekne 2 nolu teknenin yolundan çıkacaktır)

Bu karşılaşma farklı açılarda da olabilir,

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi.(1 nolu tekne 2 nolu teknenin yolundan çıkacak, çünkü rüzgarı iskele yönünden alıyor)